Nieuwsberichten

Terug naar overzicht

15-08-2025

Welkomstwoord bij eerste Sliedrechte 15 augustus herdenking

Beste aanwezigen.

Op 5 mei 1945 eindigde de oorlog in Sliedrecht. Maar daarmee was de Tweede Wereldoorlog nog niet voorbij. In voormalig Nederlands-Indië ging de oorlog nog enkele maanden door en pas op 15 augustus 1945 kwam er definitief een einde aan de Tweede Wereldoorlog door de capitulatie van Japan. En dat is vandaag precies 80 jaar geleden.

Vanmiddag herdenken wij op deze historische dag de Sliedrechtse slachtoffers van de oorlog met Japan. Namens de organisatie van deze herdenking heet ik u allen van harte welkom. Een bijzonder welkom aan zij die de gruweldaden overleefde. En aan de nabestaanden van de Sliedrechters die omkwamen. Ook een bijzonder welkom aan de burgemeester van Sliedrecht en zijn vrouw: de heer en mevrouw De Vries, aan wethouder Spek en aan de aanwezige raadsleden. En ook aan de aanwezige veteranen en nog actief dienende militairen. En aan mevrouw Nix-Hooij wiens man 30 jaar geleden dit oorlogsmonument gemaakt heeft.

Hoewel de oorlog in Sliedrecht eindigde op 5 mei 1945 ging de oorlog in veel Sliedrechtse gezinnen eigenlijk nog lange tijd door. En eigenlijk is de oorlog in veel Sliedrechtse gezinnen nooit gestopt. Want direct na de oorlog leefden velen Sliedrechtse gezinnen nog lange tijd in grote onzekerheid over het lot van gezinsleden die vanwege allerlei omstandigheden nog niet thuisgekomen waren. Het duurde weken, maanden of zelfs jaren voordat er een officieel uitsluitsel kwam over hun lot. En voor sommige families is die officiële uitsluitsel er zelfs nooit gekomen. Nog altijd zijn er Sliedrechters van wie het lot nooit officieel duidelijk is geworden en wiens lichamen tot op de dag van vandaag nog niet zijn teruggevonden. En de gevolgen van de oorlog werkte en werkt door van generatie op generatie. En dat generaties lang. Zelfs tot op de dag van vandaag.

Na de oorlog moest Nederland en ook Sliedrecht weer opgebouwd worden. En over het leed uit de oorlog werd in veel gezinnen niet gesproken. De pijn was te diep en de mentale wonden te groot. Net zoals er direct na de oorlog lange tijd geen erkenning kwam voor het leed van de uit de concentratiekampen teruggekeerde Joodse Nederlanders was die erkenning er jarenlang ook niet voor de slachtoffers van de oorlog met Japan. En door het ontbreken van die erkenning was er lange tijd geen ruimte voor hun persoonlijke verhalen en zijn zij een vergeten groep oorlogsslachtoffers geworden. Ook in Sliedrecht. En dat terwijl ook die persoonlijke verhalen onderdeel zijn van de Sliedrechtse oorlogsgeschiedenis. Het is daarom belangrijk dat die persoonlijke verhalen niet in de vergetelheid raken, maar dat die persoonlijke verhalen verteld, opgeschreven en doorgegeven worden. In aanloop naar deze herdenking heeft u in Het Kompas Sliedrecht een aantal van deze persoonlijke verhalen kunnen lezen en ook vanmiddag zullen een aantal van deze persoonlijke verhalen verteld gaan worden.

80 jaar vrijheid is geen vanzelfsprekendheid. Dat laten de velen oorlogen en militaire conflicten zien die vanaf het einde van de Tweede Wereldoorlog, vandaag precies 80 jaar geleden, tot aan vandaag hebben gewoed of die op dit moment nog altijd bezig zijn. In Europa en waar ook ter wereld. Via het nieuws komen de beelden daarvan dagelijks onze huiskamers binnen. Beelden die begrijpelijkerwijs heftige emoties oproepen, maar die ook ons land in groepen verdeeld met polarisatie tot gevolg. De gebeurtenissen uit de Tweede Wereldoorlog leren ons dat een oorlog nooit zwart of wit is. En dat het makkelijk is om te oordelen en te veroordelen wanneer we er vanuit onze eigen bril naar kijken. 80 jaar vrijheid vraagt ons om onze vrijheid te bewaken. En dat vraagt van ons dat wij onze eigen bril afzetten en de bril van de ander opzetten door met de ander in gesprek te gaan. Om te vragen naar de pijn en het persoonlijke verhaal van de ander. Om vanuit wederzijds begrip en respect voor de pijn en het persoonlijke verhaal van de ander samen verder te gaan. Want alleen samen kunnen wij onze vrijheid bewaken. Dit vraagt om enorme inspanningen. Maar alleen zo kunnen we onze duurbetaalde 80 jaar vrijheid verder voortzetten.

Onlangs sprak ik met meneer Adriaan van de Wetering. Hij en zijn vrouw zijn vandaag ook onder ons. Zijn broer Herman Dirk van de Wetering heeft als marinier meerdere zeeslagen in de Javazee overleeft en hij is (voor zo ver nu bekend) één van de twee Sliedrechters die meevochten voor onze bevrijding op de stranden van Normandië. Hij stierf op 10 november 1944 toen hij in London omkwam bij een aanval door een Duitse V2-raket. Hij werd slechts 25 jaar oud. Hij en duizenden (veelal jonge) mannen waren bereid om hun eigen leven te geven zodat wij al 80 jaar in vrijheid kunnen leven. In zijn afscheidsbrief die hij had geschreven voor het geval hij zou sneuvelen en die werd teruggevonden nadat hij was omgekomen schreef hij en ik citeer:

“Moeder, vader, broers en zusters jullie hebben een oorlog meegemaakt. Jullie zijn, zover mij op dit moment bekend is, gespaard gebleven. Misschien is het met mij anders. Het is hier oorlog. Van mij wordt verwacht mijn plicht te doen. Ik hoop dat Een die Almachtig is mij zal helpen die te vervullen. Sneuvel ik, wees niet bedroefd om mij. Kijk niet achter U. Wat geweest is, is voorbij. We moeten voorwaarts. Steeds voorwaarts. Trachten het tempo van onze tijd bij te houden. De tijden veranderen, ook de mensen. Maar ik hoop dat zij die na ons komen anders zullen zijn dan wij, en er eens een eeuwige vrede zal zijn.” Einde citaat.

Vandaag is het 80 jaar geleden dat er een einde kwam aan de Tweede Wereldoorlog. Vandaag staan wij daarbij stil en vandaag herdenken wij de Sliedrechtse slachtoffers van de oorlog met Japan. Maar vandaag doe ik ook een oproep. Aan politici en bestuurders, maar ook aan ons allemaal. Koester en bewaak deze 80 jaar vrijheid. Want dat zijn wij verschuldigd aan Sliedrechtse helden zoals Dirk Herman van de Wetering en aan de velen duizenden andere helden die hun leven gaven voor onze vrijheid. 80 jaar vrijheid is geen vanzelfsprekendheid en dat vraagt om herdenken, koesteren en bewaken. Gisteren, vandaag en morgen. En dat steeds weer opnieuw.

Namens de organisatie van deze herdenking wens ik u allen een mooie herdenking toe. Dankuwel.

Terug naar overzicht